Buffelen op Sulawesi

(scroll down for english)

Vanuit Bali zijn we afgereisd naar Sulawesi (het vroegere Celebes). Na een dag in Makassar, geen bezienswaardige stad, hebben we de bus genomen naar de volgende bestemming: Rantepao in Tana Toraja. In Tana Toraja worden vele tradities nog steeds volop nageleefd en draait zo'n beetje het hele leven om de dood. De overledene moet zo goed mogelijk naar het hiernamaals worden begeleid, men gelooft dat dit ervoor zorgt dat het de (levende) familie goed zal gaan. De begrafenis ceremonie, die vaak pas 1 jaar of langer na het overlijden plaats vindt, gaat gepaard met het offeren (lees: bruut slachten) van meerdere buffels en varkens. De begrafenissen worden gehouden in het familiehuis: de Tongkonan. Een huis en een aantal rijst-schuren met daken in de vorm van een schip. Voor het inwijden van een nieuw Tongkonan huis is ook een ceremonie met familie, buurt en kennissen waarbij menig varken wordt geofferd. Augustus is een populaire maand voor dit soort ceremonies en we hebben dan ook 2 begrafenissen en 1 house warming party ;) bijgewoond. Het is best gek trouwens dat je als toerist op een begrafenis van een wildvreemde rondloopt, maar voor de lokalen is dit geen enkel probleem (eerder een eer) zolang je sigaretten of een pak suiker meeneemt als geschenk. Er waren nog een aantal toeristen op de ceremonies aanwezig maar het is verre van een toeristische poppenkast, dit is duidelijk nog echt de cultuur zoals die hier wordt geleefd en je mag toekijken. De traditionele graven bevinden zich in uitgehouwen rotsen of grotten en gestorven baby's die nog gezoogd worden komen in daarvoor uitgekozen bomen (om verder te groeien). Zie foto's en deze video om er een beeld bij te krijgen (bevat dieronvriendelijke beelden!).
Rantepoa ligt in een mooi bergachtig gebied vol rijstvelden met prachtige vergezichten, dus zeer geschikt voor mooie wandelingen. Tijdens het wandelen hoor je overal: "Hey, Mister" (algemene groet voor buitenlandse man danwel vrouw) en Where are you from? Nadat we dan hebben verteld dat we uit Belanda komen zijn de volgende vragen vaak: Are you married? Getrouwd is goed en dan kun je door voor de volgende vraag: Do you have children? Die beantwoorden we maar met "Not Yet" aangezien "No" geen acceptabel antwoord bleek te zijn :)  Ook interessant om te zien is hoeveel tijd mensen hier besteden aan wassen, niet alleen van kleren maar ook vooral de scooter, de auto en natuurlijk de trots: de buffel!
Na 12 uur bussen om 360km af te leggen bereiken we de volgende stop: Tentena. Hier verwelkomt de hoteleigenaar ons met de woorden: "Oh dat is snel, de bus is vroeg vandaag" …..hhmmm daar dachten wij toch iets anders over. In Tentena een dagje een motor (veredelde brommer) gehuurd voor een rondrit, maar helaas begon het halverwege de dag te regenen. Na 2 uur te hebben geschuild in een shelter bij een mooie waterval en een kopje koffie bij het plaatselijke koffiehuis (lees: woonkamer) de reis toch maar voortgezet in de motregen.
De volgende dag was het weer tijd voor …..jawel de bus. Eerst een minibusje die niet rijden op tijd, maar pas vertrekken wanneer ze vol zijn. Helaas duurde dat dit keer 2 uur en zaten we vervolgens met 10 volwassen en 2 kinderen in een mini minibusje! Gelukkig duurde het maar 2 uur. Na nog eens 6 uur in een iets grotere minibus kwamen we aan in Ampana waar we de volgende dag zijn vertrokken naar de Togean Islands, tropische eilanden met super helder azuurblauw water. Geen hotels of resorts maar slechts 10 hutjes aan een idyllisch strand. Hier hebben we een dag gesnorkeld en gedoken. Helaas hebben we daarna een paar dagen met buikloop op bed en in de hangmat gelegen, waarschijnlijk door slecht gekookt bronwater waar we niet tegen opgewassen waren. Inmiddels weer aangekomen op Bali in de culturele plaats Ubud waar we een paar dagen blijven voor we verder reizen naar onze laatste bestemming in Indonesie: Lombok.

------- English -------

From Bali we moved to Sulawesi (fka Celebes). After spending a day in Makassar, which is not really interesting, we took the bus to our next destination: Rantepao in Tana Toraja. In Tana Toraja many traditions are still being lived today and death is at the center of them. The deceased has to be 'transported' to liver hereafter as good as possible and people believe this also ensures the (living) family has good spirits. At the funeral ceremony, which often only takes place a year or more after death, many pigs and some buffalo are sacrificed. The funeral ceremonies are held in the family house complex: Tongkonan House. This is a house with several rice barns with roofs in the shape of a ship. 
Similar ceremonies are held to celebrate a new Tongkonan house being 'opened'. At these ceremonies pigs are also sacrificed and eaten by attending family, neighbors and friends. August is a popular month for these ceremonies so we saw 2 funerals and 1 house opening ceremony. It is quite odd to be at a funeral of someone you don't know but the locals don't mind at all, they're rather proud to have you visit and appreciate if you bring sugar or cigarettes as a gift. We clearly weren't the only tourists attending but the ceremonies are far from a staged tourist attraction, which is clear from observing the locals. The traditional graves are carved into rocks or caves and dead young babies are 'buried' in a tree (so they continue to grow). Have a look at the photos and the video for an impression but they contain some shocking animal images so be warned (not for children).
Tana Toraja is a beautiful mountainous area with great views so very nice for hiking. During a hike all children shout 'hey mister!' at us, ask us our name and whether we have children. We answer "not yet" as "no" appeared to be a confusing answer :)  It is also interesting to see how much time people spend here to wash things, not just their clothes but also their motorcycle, car and of course their buffalo!
After 6 days of Tana Toraja we took the bus to Tentana where we stayed 1 day on our way to the Togean Islands. The bus ride took 12 hours but the hotel owner said we were early as it normally takes longer! We rented a motorcycle (scooter) for the day to tour around but it was rather drizzly weather so not ideal. We saw a nice waterfall in the forest though and had a coffee with some locals which was fun. 
The next day we continued our bus trip to the Togean Islands (boy these islands take some effort to get to), the first mini-bus doesn't depart on time but when full so we had to wait 2 hours for passengers to show up to cram 10 people and 2 kids in the minibus! But hey, you want a cultural experience, you get one :) The next six days we spent on the Togean Islands which are remote tropical islands with amazingly clear water. No hotels or resorts but just 10 huts on the beach, very laid-back. We did a very nice snorkeling / diving trip which was very nice. Unfortunately we also had some stomach issues for several days which put us to bed and in the hammock for a while. 
In the meantime we have returned to Ubud on Bali where we will stay for a few days before we head to our last destination in Indonesia: Lombok.

groeten!
Marjan & Harald